Οι τένοντες είναι ιστικοί σχηματισμοί που συνδέουν τους μυς με τα οστά προκειμένου να επιτευχθεί η κίνησή τους
Όταν σε ένα τένοντα προκαλείται φλεγμονή από τραυματισμό ή επαναλαμβανόμενη κίνηση, τότε ονομάζεται τενοντίτιδα. Όταν υπάρχει χρόνιος τραυματισμός του τένοντα, τότε διαταράσσεται η δομή του κολλαγόνου του με αποτέλεσμα να μη μπορεί να επιτευχθεί επούλωση του τραύματος παρά τα συντηρητικά μέτρα προστασίας. Η πάθηση αυτή, ονομάζεται τενοντοπάθεια.
Όταν ο ακτινοσκοπικός έλεγχος δείξει μερική ρήξη τενόντων, τότε – αναλόγως της κατάστασης του ασθενούς – μπορεί να αντιμετωπιστεί και με συντηρητικά μέσα, ανάλογα με τις υποδείξεις του Ορθοπαιδικού.
Εάν οι ρήξεις είναι πλήρεις, τότε ο μόνος τρόπος αποκατάστασης των τενόντων, είναι η χειρουργική αντιμετώπιση και μάλιστα το συντομότερο δυνατόν – όχι περισσότερο από 10 ημέρες – ώστε να μπορέσει να αποκατασταθεί η βλάβη. Εάν παράλληλα με τη ρήξη έχουν διαρραγεί και αγγεία ή νεύρα ή ο ασθενής αιμορραγεί, τότε το χειρουργείο καθίσταται επείγον.
Πλήρης διατομή τενόντων
Στο χέρι υπάρχουν οι εκτείνοντες και οι καμπτήρες τένοντες. Εάν κοπούν λόγω τραυματισμού από αιχμηρό αντικείμενο στον βραχίονα, στην παλάμη, στον καρπό, στα δάκτυλα, τότε απομακρύνονται μεταξύ τους με αντίδραση αντίστοιχη του λάστιχου και συμπαρασύρουν νεύρα και αγγεία. Εάν δεν αποκατασταθεί η χειρουργική σύνδεση των τενόντων, τότε διακόπτεται η κινητικότητα στο χέρι ή στα δάκτυλα, αναλόγως του τένοντα.
Η χειρουργική των τενόντων, ιδιαιτέρως δε των καμπτήρων τενόντων, όταν ο τραυματισμός έχει προκαλέσει πλήρη διατομή, είναι ιδιαίτερα απαιτητική. Για τις επεμβάσεις είναι αναγκαία η γνώση και της μικροχειρουργικής. Όταν συνυπάρχει διατομή και στα νεύρα και στα αγγεία, απαιτείται εξειδικευμένη ομάδα χειρουργών, όπως η ομάδα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τραύματος Χεριού και Συγκολλήσεων, με πιστοποίηση της FESSH (2019), που έχει δοθεί στο Τμήμα Χειρουργικής Χεριού – Μικροχειρουργικής του Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου, του οποίου είναι υπεύθυνος ο Καθηγητής Αλέξανδρος Μπερής. Η πιστοποίηση δόθηκε λόγω των εξαιρετικών αποτελεσμάτων σε μεγάλο αριθμό περιστατικών με σοβαρούς τραυματισμούς χεριού και άνω άκρου που διακομίστηκαν στο Κέντρο, από όλη την Ελλάδα.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά την ανατομία στο σημείο της ρήξης, αλλά και να διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε όλες τις τεχνικές, διότι διαφορετική κάθε φορά τεχνική πρέπει να εφαρμοστεί, αναλόγως του σημείου της ρήξης. Μια όχι σωστή τεχνική ή η κακή εφαρμογή της, μπορεί να προκαλέσει π.χ., δυσλειτουργία στο χέρι ή στο δάκτυλο ή και να καταστήσει αναγκαία μια δεύτερη επέμβαση για την αντιμετώπιση των συμφύσεων (π.χ τεντόλυση).
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Prof. Αλέξανδρος Μπερής, μετεκπαιδευθείς στην Μικροχειρουργική είναι μέλος –βάσει της χειρουργικής του εμπειρίας – της «Ιnternational Federation of Societies for Surgery of the Hand», τιμηθείς ως «Πρωτοπόρος στη χειρουργική χεριού – Pioneer of Hand Surgery».
Οι χειρουργικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται επιλέγονται ανάλογα με το σημείο και τον τρόπο διατομής του τένοντα. Οι τένοντες πρέπει να συρραφούν σταθερά με ισχυρά ράμματα χωρίς όμως να πλήξουν την κινητικότητα διότι η κίνηση μειώνει τη δημιουργία μετεγχειρητικών συμφύσεων και ταυτόχρονα ισχυροποιεί την συρραφή. Η συγκόλληση πρέπει να αφορά αποκλειστικά τα δύο άκρα του κομμένου τένοντα χωρίς επαφή με τους γύρω ιστούς διότι μπορεί να δημιουργηθεί διόγκωση. Ταυτόχρονα αποκαθίστανται και τα νεύρα και τα αγγεία.
Η καλή αποκατάσταση έχει άμεση σχέση και με τη μετεγχειρητική φροντίδα, κυρίως μεταξύ της δεύτερης και τρίτης εβδομάδας ενώ αναλόγως του σημείου της πλήρους διατομής, μπορεί να μην είναι πλήρης.
Μετά από 4-6 εβδομάδες, επιτρέπεται η πλήρης κινητοποίηση του χεριού και μετά από 3 μήνες η ελεύθερη χρήση του. Θα πρέπει να προηγηθεί ειδική φυσιοθεραπεία αποκατάστασης ώστε να αποφευχθεί η μετεγχειρητική δυσκαμψίας των αρθρώσεων.
